Tiểu sử của Săm Brăm (? - 1949)

Săm Brăm sinh ra trong thập niên 70 của thế kỷ 19, quê ở buôn Suối Ché, tổng Bầu Bèn, huyện Đồng Xuân, nay là thôn Tân Hải, xã Phước Tân, huyện Sơn Hòa, tỉnh Phú Yên. Nguồn khác ghi rằng quê ông ở buôn Chăm Piêng, xã Bầu Bèn, nay thuộc buôn Ma Hóa cũng thuộc xã Phước Tân (huyện Sơn Hòa) ngày nay. Chưa rõ những địa danh này có đồng nhất hay không. Săm Brăm (theo tiếng Ba Na là ông già có bộ râu đẹp) là một thầy cúng Người Chăm (Chăm H'roi). Cũng có nguồn ghi rằng cha ông là người Chăm, còn mẹ ông là người Êđê.

Săm Brăm (? - 1949):

Cuộc đời và sự kiện liên quan đến Săm Brăm:

Năm Tuổi Địa điểm Sự kiện
... ... ... Săm Brăm được sinh ra
1949 ... ... Săm Brăm mất

Thân thế và sự nghiệp của Săm Brăm:

Săm Brăm sinh ra trong thập niên 70 của thế kỷ 19, quê ở buôn Suối Ché, tổng Bầu Bèn, huyện Đồng Xuân, nay là thôn Tân Hải, xã Phước Tân, huyện Sơn Hòa, tỉnh Phú Yên. Nguồn khác ghi rằng quê ông ở buôn Chăm Piêng, xã Bầu Bèn, nay thuộc buôn Ma Hóa cũng thuộc xã Phước Tân (huyện Sơn Hòa) ngày nay. Chưa rõ những địa danh này có đồng nhất hay không. Săm Brăm (theo tiếng Ba Na là ông già có bộ râu đẹp) là một thầy cúng Người Chăm (Chăm H'roi). Cũng có nguồn ghi rằng cha ông là người Chăm, còn mẹ ông là người Êđê.


Thời thanh niên, ông tham gia cuộc khởi nghĩa của Nguyễn Hào Sự (1887-1892) và ủng hộ cuộc nổi dậy của Võ Trứ (1898) ở vùng núi huyện Đồng Xuân. Khi các cuộc khởi nghĩa chống Pháp thất bại, ông về quê, trở thành một thầy cúng và thầy thuốc có tiếng trong vùng, trở thành người đứng đầu buôn. Ông thường qua lại nhiều địa phương từ miền núi đến đồng bằng, tiếp xúc với nhiều cộng đồng buôn làng. Nhận thấy được sự khổ cực của người dân, ông quyết định tìm cách vận động người dân giành lại quyền tự do làm ăn sinh sống, không phải đi phu, nộp thuế, từ đó đánh đuổi người Pháp.
Năm 1935, Săm Brăm tự xưng là "thánh sống", tổ chức rải "nước thánh" sau mỗi lễ cúng Giàng. Mỗi người sau khi nhận "nước thánh" sẽ để lại một đồng xu. Thông qua hoạt động này, Săm Brăm sẽ thông báo mục tiêu chống Pháp cho người tham dự. Người tán thành sẽ trở thành thành viên của phong trào. Khởi đầu từ buôn Ma Chàm nơi gia đình Săm Brăm sinh sống, phong trào lan rộng ra các buôn làng người Êđê, Chăm, Ba Na ở Phú Yên, Bình Định; người Ca Dong, H'rê, Cor ở Quảng Ngãi; người Xê Đăng ở Quảng Nam,...
Cuối năm 1936, nhận thấy được sự nguy hiểm của phong trào, đồn trưởng Tân An Bourgerire cho lính đến bắt giữ Săm Brăm. Khi đó, ông đang kể Khan ở buôn Êa Khanh (Cheo Reo). Sau khi bắt giữ, lính Pháp cũng tịch thu tài sản và thiêu hủy toàn bộ nhà cửa của ông. Ngày 25 tháng 7 năm 1937, ông bị giam ở đồn Trà Kê, sau đó lần lượt di chuyển sang Pleiku, Buôn Ma Thuột, Sông Cầu, Thanh Hóa. Dù bị bắt giữ, nhưng phong trào của ông vẫn lan tỏa mạnh mẽ và phát triển thành cuộc khởi nghĩa vũ trang kéo dài trong khoảng thời gian 1936–1939, đẩy lui người Pháp ra khỏi vùng Thồ Lồ.
Ngày 2 tháng 9 năm 1938, ông bị Tòa án phong tục Darlac xử 10 năm tù và phạt 500 đồng bạc Đông Dương. Ông gửi đơn kiến nghị lên Khâm sứ Trung Kỳ, cho rằng bản thân bị bắt khi đang chữa bệnh cho người dân, chứ không tham gia hành động chống Pháp. Tòa án phong tục sau đó xử lại, ân xá xuống còn 5 năm tù và 250 đồng bạc Đông Dương. Tuy nhiên, ông vẫn bị giam giữ lâu hơn án tù trên, đến tận khi Nhật đảo chính Pháp (tháng 3 năm 1945) thì ông mới được tù chính trị cộng sản giải thoát. Khi trở về, ông liên hệ với những người từng tham gia phong trào "nước xu" ngày trước để tổ chức lực lượng tham gia khởi nghĩa giành chính quyền.
Tháng 9 năm 1945, Cách mạng tháng Tám thành công, Săm Brăm trở thành Phó Chủ nhiệm Ủy ban Việt Minh tỉnh Phú Yên. Tháng 5 năm 1946, ông từng ra Hà Nội gặp gỡ Chủ tịch Hồ Chí Minh và được tặng một thanh kiếm.
Trong thời gian kháng chiến chống Pháp, căn nhà của ông là nơi tiếp tế cho các chiến sĩ Vệ quốc đoàn. Ông mất năm 1949.

Tài liệu tham khảo:

Nhân vật cùng thời kỳ với Săm Brăm:

Võ Liêm Sơn (1888 - 1949)

  • 1 thg 12, 2022
  • 0

Ông là quan triều Nguyễn, nhà giáo, nhà văn, và là một nhà cách mạng Việt Nam.

Huỳnh Ngọc Huệ (1914 - 1949)

  • 3 thg 12, 2022
  • 0

Ông là Đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam, nguyên Bí thư Thành ủy Đà Nẵng, lãnh đạo Ủy ban khởi nghĩa thành phố (năm 1945), và là Đại biểu quốc hội của tỉnh Quảng Nam khóa 1 (1946). Ngoài ra, ông còn là một trong những người sáng lập Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam và là Ủy viên chấp hành Liên hiệp Công đoàn Thế giới. Với nhiều đóng góp cho cách mạng Việt Nam, ông đã được nhà nước trao tặng Huân chương Hồ Chí Minh.

Nhượng Tống (1906 - 1949)

  • 4 thg 12, 2022
  • 0

Ông là người làng Đô Hoàng, xã Yên Thành, huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định. Thân sinh ông là Hoàng Hồ, thi đỗ tú tài đời nhà Nguyễn, nổi tiếng chống Pháp. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động chính trị của ông sau này. Ngoài người cha ruột, ông còn làm con nuôi ông Phạm Bùi Cẩm ở phủ Lý Nhân, tỉnh Hà Nam. Sinh ra trong một gia đình Nho học, nên Nhượng Tống được học chữ Hán ngay từ nhỏ, sau mới tự học thêm chữ Quốc ngữ và tiếng Pháp. Mặc dù học lực rất uyên bác, nhưng ông không có một văn bằng nào cả.

Quách Văn Tuấn (? - 1949)

  • 4 thg 12, 2022
  • 0

Ông tham gia Việt Minh ở xã An Nhơn Tây, huyện Củ Chi. Ông thường tổ chức đánh cờ tướng với các đồng chí của mình dưới hiên nhà, tán cây. Đây chính là hình thức để ông cùng các đồng chí mình họp bàn công việc.

Trần Văn Thọ (1949 - ?)

  • 7 thg 12, 2022
  • 0

Trần Văn Thọ là giáo sư kinh tế tại trường Đại học Waseda, Tokyo, Nhật Bản. Ông cũng là một nhà nghiên cứu và có nhiều đóng góp về tư duy kinh tế cho Việt Nam.

Hà Duyên Châu (1949 - ?)

  • 8 thg 12, 2022
  • 0

Hà Duyên Châu (sinh ngày 1 tháng 2 năm 1949) là phó giáo sư, tiến sĩ, nghiên cứu viên cao cấp, ngành vật lý học của Việt Nam, nguyên Viện trưởng Viện Vật lý địa cầu - Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, giảng viên Học viện Khoa học và Công nghệ. Lĩnh vực ông nghiên cứu chủ yếu là các đặc trưng của từ trường và điện li Trái Đất, tác động của bão từ đối với các hệ thống công nghệ như hệ thống truyền tải điện, hệ thống ống dẫn dầu khí.

Dương Hướng (1949 - ?)

  • 8 thg 12, 2022
  • 0

Dương Hướng (sinh 1949) là một nhà văn Việt Nam. Ông thành danh trong nền văn học Việt Nam thời kỳ đổi mới. Tiểu thuyết "Bến không chồng" của Dương Hướng là một trong ba tác phẩm nhận Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam năm 1991. Ông được trao tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật năm 2017.

Chủ đề

Liên kết chia sẻ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.

Tranh luật nhân quả trong cuộc sống

tranh_nhan_qua_9

Tranh luật nhân quả trong cuộc sống

tranh_nhan_qua_6