Sự kiện Giải phóng thị xã Phan Thiết và toàn tỉnh Bình Thuận (? - 1975)

Ngày 18-4-1975, Bộ Chính trị điện khẩn cho Bộ Chỉ huy Chiến dịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh: Thời cơ quân sự, chính trị để mở cuộc tiến công vào Sài Gòn-Gia Định đã chín muồi. Ta cần tranh thủ từng ngày kịp thời phát động tiến công địch trên các hướng, không thể để chậm. Nếu để chậm sẽ không có lợi cả về chính trị và quân sự. Kịp thời hành động lúc này là bảo đảm chắc thắng. Nắm vững thời cơ lớn, chúng ta nhất định toàn thắng.

Ðêm 17 rạng ngày 18-4, phối hợp với các lực lượng tại chỗ, các đơn vị Quân đoàn 2 đã giải phóng toàn bộ các vùng đất trên đường tiến quân, trong đó có bốn quận lỵ là Phan Rí, Tuy Phong, Sông Mao và Hòa Ða.
Trưa ngày 18-4-1975, lực lượng đi đầu của Quân đoàn 2 đã tập kết ở Hòa Ða chuẩn bị tiến đánh Phan Thiết. Chiều và đêm 18-4, Trung đoàn 18 (Sư đoàn 325) và các đơn vị binh chủng hợp thành phối hợp với Trung đoàn 812 chủ lực Quân khu 6, Tiểu đoàn 15 bộ đội địa phương Bình Thuận tiến công vào các mục tiêu then chốt, các cơ quan đầu não chỉ huy địch. Trung đoàn 812 được xe tăng chi viện tiến đánh tiểu khu và chặn đường tháo chạy của địch về phía Phú Hải, Mũi Né. Nhân dân các khu vực Bình Hưng, Phú Trinh, Phú Thủy, Ðức Nghĩa, Ðức Thắng... nổi dậy phối hợp với lực lượng vũ trang giành quyền làm chủ. 22 giờ 30 phút ta hoàn toàn làm chủ thị xã Phan Thiết.
Tại Xuân Lộc, sau khi biết tin phòng tuyến Phan Rang, Phan Thiết, Hàm Tân đã bị Quân giải phóng đánh chiếm, tướng ngụy Lê Minh Ðảo đề nghị rút bỏ Xuân Lộc. Bộ Tổng tham mưu ngụy đồng ý và chỉ thị phải giữ bí mật kế hoạch rút chạy kẻo bị tiêu diệt.
Thực hiện ý định chiến dịch của Quân đoàn 1, ngay trong đêm 18-4, Sư đoàn 312 và Sư đoàn 320B vượt rừng bí mật cơ động lực lượng vào các vị trí mới thuộc địa phận chiến khu Ð. Cùng thời gian này, để bảo đảm cho bộ binh cơ giới của Quân đoàn 1 cơ động vào phía nam sông Bé, Lữ đoàn công binh 299 đã triển khai thi công ngầm Bến Bầu qua sông Bé, với khối lượng đào đắp hơn 2.000 m3. Bên cạnh đó, đơn vị còn sửa chữa, mở rộng và nâng cấp nhiều tuyến đường vừa bảo đảm tiến độ vừa phải giữ bí mật để bảo đảm mở đường nhanh cho các lực lượng vào vị trí tập kết đúng thời gian.
Ngày 18-4, Quân khu 9 nhận được lệnh của Bộ Chỉ huy miền giao nhiệm vụ cho Quân khu: từ 26-4, phải khống chế được hoàn toàn sân bay Trà Nóc, giải phóng và chiếm được hoàn toàn một đến hai đoạn trên lộ 4. Khi đòn chiến lược của miền bắt đầu thì chớp thời cơ giải phóng thành phố Cần Thơ.