Địa điểm Hồng Cúm

Phân khu Hồng Cúm nằm ở phía Nam lòng chảo Điện Biên (còn gọi là phân khu Nam) cách Sở chỉ huy của tướng Đờ cát tơ ri 6km về phía Nam. Người Pháp gọi phân khu này với cái tên Isaben (tên một cô gái đẹp). Đồng bào địa phương gọi nơi này là Hoong Cúm. Và tên chính thức bây giờ là Hồng Cúm. Hồng cúm thuộc Thành phố Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên.

Phân khu Hồng Cúm nằm giữa cánh đồng, các cứ điểm được bố trí dọc theo hai bên bờ sông Nậm Rốm. Nhiệm vụ của phân khu là ngăn chặn mọi cuộc tiến công của đối phương từ phía Nam. Bảo vệ sẵn sàng chi viện cho phân khu trung tâm khi cần thiết và là cánh cửa để thoát sang Thượng Lào nếu tập đoàn cứ điểm có nguy cơ bị tiêu diệt.

Với quân số lớn, trang bị mạnh và cách bố trí binh lực theo một hệ thống liên hoàn, phân khu Hồng Cúm thực sự là một lá chắn thép ở phía Nam của tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ.

Về phía ta, nhiệm vụ bao vây, kiềm chế pháo binh địch, khống chế sân bay cắt đường tiếp viện của địch bằng đường hàng không ở Hồng Cúm, tiến tới tiêu diệt toàn bộ phân khu Nam của tập đoàn cứ điểm Điên Biên Phủ được giao cho Trung đoàn 57, Đại đoàn 304. Với phương châm “Đánh chắc, tiến chắc”, Trung đoàn 57 tiến hành vây lấn phân khu Nam của địch bằng các đường hào ngang dọc. Mấy tháng trời Trung đoàn 57, Đại đoàn 304 đã bao vây, tác chiến với 2000 quân tại đây, buộc tay, buộc chân quân địch làm cho chúng hầu như mất hẳn tác dụng bảo vệ ứng cứu cho Mường Thanh. Sau khi quân địch ở Mường Thanh đầu hàng, bọn địch ở Hồng Cúm cũng im tiếng súng.

Từ sau chiến thắng Điện Biên Phủ năm 1954 đến nay, di tích phân khu Hồng Cúm đã được gìn giữ, bảo tồn, mãi mãi ghi đậm chiến công oanh liệt của quân và dân ta.